Mới đây, tên tuổi của doanh nghiệp trúng dự án điện khí 12 tỷ USD của PVN - Chuỗi dự án khí điện Lô B - Ô Môn - đã chính thức lộ diện. Doanh nghiệp này được biết đến là doanh nghiệp 100 năm tuổi của Mỹ và đã từng nộp đơn phá sản 2 lần.
Chuỗi dự án khí điện Lô B - Ô Môn gần 20 năm đàm phán
Chuỗi Dự án khí điện là chuỗi dự án khí điện nội địa (khu vực phía Nam) bao gồm: Dự án phát triển mỏ Lô B (thượng nguồn), Dự án đường ống Lô B-Ô Môn (trung nguồn) và 4 nhà máy điện khí Ô Môn I, II, III, IV ở hạ nguồn, với quy mô đầu tư gần 12 tỷ USD. Sản lượng khai thác khí dự kiến khoảng 5,06 tỷ m3 khí/năm, cung cấp cho tổ hợp 4 nhà máy điện tại Trung tâm Điện lực Ô Môn, với tổng công suất lắp đặt dự kiến lên đến 3.800MW. Đây là dự án trọng điểm của Nhà nước, dự tính mang lại nguồn thu khoảng 30 tỷ USD cho Nhà nước và khoảng 11 tỷ USD cho các đối tác. Dự án còn góp phần củng cố an ninh, quốc phòng, khẳng định chủ quyền biển đảo.
Chuỗi dự án khí điện Lô B - Ô Môn còn nhiều vướng mắc. Ảnh: TTXVN
Cùng với đó, các dự án thành phần thuộc chuỗi dự án trong quá trình xây dựng sẽ tạo thêm cơ sở hạ tầng, tạo hàng nghìn việc làm, tạo sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế của nhiều địa phương.
Chuỗi dự án tạo ra nguồn lực lớn hỗ trợ Chính phủ trong lộ trình thực hiện đưa phát thải ròng về 0 vào năm 2050 theo cam kết tại Hội nghị COP26.
Chuỗi dự án đã trải qua gần 20 năm đàm phán và chuẩn bị đầu tư với rất nhiều khó khăn, vướng mắc trong cơ chế, chính sách, trình tự, thủ tục; chậm triển khai vì những lý do cả khách quan và chủ quan. Tháng 6/2023, nhận thấy những khó khăn tại dự án Nhà máy điện Ô Môn III & IV, Thủ tướng Chính phủ đã quyết định giao Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) chính thức là chủ đầu tư tiếp tục triển khai hai dự án này; đánh dấu mốc quan trọng khi PVN tham gia đầu tư vào toàn Chuỗi dự án từ thượng nguồn tới hạ nguồn.
Các chủ đầu tư chính của dự án bao gồm: PVN (thượng nguồn và các nhà máy điện Ô Môn 3 và 4 vừa được chuyển giao từ Tập đoàn Điện lực Việt Nam); Tổng Công ty Thăm dò Khai thác Dầu khí, tập đoàn năng lượng Thái Lan PTTEP, tập đoàn năng lượng Nhật Bản Mitsui Oil Exploration MOECO (thượng nguồn); Tổng Công ty Khí Việt Nam (PV GAS, mã cổ phiếu GAS) (trung nguồn); tập đoàn Nhật Bản Marubeni (Nhà máy điện Ô Môn 2); và Tổng công ty Phát điện 2 (GENCO 2) (Nhà máy điện Ô Môn 1).
Đáng chú ý, gói thầu EPCI#1 trị giá gần 1,1 tỷ USD với các điều khoản giới hạn với hợp đồng Thiết kế, xây dựng, lắp đặt cụm giàn công nghệ trung tâm và giàn nhà ở đã được trao cho liên doanh xây dựng McDermott (Mỹ) - Tổng công ty Cổ phần Dịch vụ Kỹ thuật Dầu khí Việt Nam (mã cổ phiếu PVS).
Doanh nghiệp 100 năm tuổi của Mỹ từng nộp đơn phá sản 2 lần
McDermott International, Inc. là một công ty thiết kế và xây dựng hàng đầu thế giới, chuyên về các dự án dầu khí, hóa dầu và năng lượng tái tạo. Công ty có trụ sở chính tại Houston, Texas, Hoa Kỳ và có hoạt động tại hơn 50 quốc gia trên thế giới.
McDermott được thành lập vào năm 1923 bởi John J. McDermott, một kỹ sư dân dụng. Công ty đã phát triển nhanh chóng trong những năm qua và hiện là một trong những công ty xây dựng lớn nhất thế giới. Tính đến nay, công ty đã tròn 100 năm tuổi.
McDermott được biết đến là một trong những nhà thầu xây dựng hàng đầu trong lĩnh vực dầu khí ngoài khơi. Công ty đã tham gia xây dựng nhiều dự án dầu khí ngoài khơi lớn trên thế giới, bao gồm: Dự án Safaniya ngoài khơi Ả rập Xê Út; Dự án West Qurna-1 ngoài khơi Iraq; Dự án Peregrino ngoài khơi Brazil; Dự án Browse LNG ngoài khơi Australia và sắp tới đây là Chuỗi dự án khí điện Lô B - Ô Môn của Việt Nam trị giá 12 tỷ USD.
McDermott lễ khởi công Dự án mở rộng mỏ phía Bắc của QatarEnergy hôm 4/10/2023. Ánh: McDermott Việt Nam
Tại Việt Nam, McDermott có văn phòng đại diện tại Hà Nội và TP.HCM. Trước siêu dự án 12 tỷ USD, công ty này đã tham gia vào dự án điện khí sử dụng LNG tại Bạc Liêu từ năm 2020 với Bechtel và General Electric nhằm cung cấp các thiết bị và dịch vụ kỹ thuật trong gói thầu trị giá hơn 3 tỷ USD.
Mặc dù là một doanh nghiệp tương đối lâu đời và đạt được nhiều thành công, song McDermott cũng đã 2 lần nộp đơn xin bảo hộ phá sản lên Toà án vào năm 2020 và mới đây nhất là tháng 10/2023.
Năm 2020, họ lần đầu nộp đơn phá sản theo Chương 11 sau khi gặp nhiều khó khăn trong thương vụ sáp nhập với CB&I, đồng thời huỷ niêm yết trên thị trường chứng khoán do hàng tỷ USD thua lỗ từ các dự án về LNG tại Mỹ.
Cụ thể, theo Reuters, McDermott xin tái cơ cấu thông qua nguồn tài trợ từ nợ (DIP) trị giá 2,81 tỷ USD. McDermott cũng đã ký một thỏa thuận bán bộ phận Công nghệ Lummus của mình với giá 2,73 tỷ USD. Các gói tài trợ DIP cho phép các công ty phá sản tiếp tục kinh doanh và cấp vốn cho các hoạt động khi vụ việc phá sản được tiến hành. Tổng số nợ của McDermott là 9,86 tỷ USD tính đến ngày 4/11/2019. Lần cuối cùng công ty công bố báo cáo tài chính là vào quý 3 năm 2019, với doanh thu 2,1 tỷ USD cùng khoản lỗ lên tới 1,9 tỷ USD. Tuy nhiên, sau khi tái cơ cấu công ty mẹ cùng 247 công ty liên kết, McDermott thoát khỏi tình trạng phá sản vào tháng 6 cùng năm.
Tới tháng 10 năm nay, công ty tiếp tục nộp đơn xin bảo hộ phá sản theo Chương 15 tại toà án Nam Texas, Hoa Kỳ. Trong đơn xin phá sản, McDermott cho biết họ đang phải vật lộn với các khoản nợ khổng lồ và thua lỗ từ các dự án LNG tại Mỹ. Công ty cũng bị ảnh hưởng bởi cuộc chiến ở Ukraine, vốn đã dẫn đến sự gián đoạn trong chuỗi cung ứng và tăng chi phí. McDermott đã ký một thỏa thuận tái cấu trúc với các chủ nợ của mình, theo đó các chủ nợ sẽ nhận được cổ phần trong công ty mới sau khi tái cấu trúc. Thỏa thuận này vẫn cần được phê duyệt bởi tòa án phá sản. McDermott có khoản nợ lên tới 7,3 tỷ USD vào thời điểm nộp đơn xin phá sản.
Hiện McDermott đang trong quá trình tái cấu trúc. Nếu thỏa thuận tái cấu trúc được phê duyệt, công ty sẽ thoát khỏi tình trạng phá sản và tiếp tục hoạt động.
Tình hình kinh doanh của McDermott International đang có những tín hiệu tích cực
Tính đến ngày 3/11/2023, tình hình kinh doanh của McDermott International đang có những tín hiệu tích cực. Công ty đã công bố kết quả kinh doanh quý thứ ba năm 2023 với doanh thu đạt 3,04 tỷ USD, tăng 22% so với cùng kỳ năm ngoái. Lợi nhuận ròng đạt 204 triệu USD, tăng 59% so với cùng kỳ năm ngoái. Những yếu tố chính thúc đẩy kết quả kinh doanh tích cực của McDermott International bao gồm: Tăng trưởng nhu cầu trong lĩnh vực năng lượng tái tạo, đặc biệt là điện gió ngoài khơi; Tăng trưởng nhu cầu trong lĩnh vực dầu khí, đặc biệt là ở thị trường Mỹ; Tăng trưởng nhu cầu trong lĩnh vực hóa chất.
McDermott International dự kiến sẽ tiếp tục duy trì đà tăng trưởng trong năm 2023 và 2024. Công ty đã được trao các hợp đồng mới trị giá 11,2 tỷ USD trong quý thứ ba năm 2023, nâng tổng giá trị hợp đồng mới trong năm 2023 lên 29 tỷ USD.
Tuy nhiên cuối tháng 8 năm 2023, McDermott đã bị vuột mất hợp đồng EPC trị giá 1,8 tỷ sau khi USD Saudi Aramco chính thức hủy hợp đồng. Lựa chọn hủy bỏ hợp đồng xuất phát từ việc McDermott không có khả năng cung cấp các bảo lãnh ngân hàng hoạt động thiết yếu cho tập đoàn dầu khí nhà nước Saudi.
N.Hải
